EBUS nedir?

EBUS işlemi iki akciğerin ortasında mediyasten ismini verdiğimiz göğüs boşluğunda, soluk borusunun kenarındaki lenf bezlerinden, soluk borusunun içerisinden ultrasonla birlikte biyopsi alınması işlemidir. Son teknoloji aletler yardımıyla sınırlı merkezlerde yapılmaktadır. Açık yaranın olmaması, hızlı uygulanabilir olması, işleme bağlı bilinen yan etkilerinin az olması nedeniyle EBUS tercih edilmektedir.

EBUS ne için yapılır?

Özellikle akciğer kanseri, tüberküloz (verem), sarkoidoz (akciğer romatizması), lenfoma gibi hastalıklarda göğüs boşluğunda lenf bezleri oluşur. Bu lenf bezlerinden biyopsi almak hastalığın tanısı koymakta oldukça önemlidir. Akciğer kanseri hastalarında göğüs boşluğundaki lenf bezinin patolojisi oldukça önemlidir. Tedavi planı genellikle bu göğüs boşluğundaki lenf bezlerinin sonucuna göre belli olur. Genel kanı akciğer kanserinde göğüs boşluğundaki lenf bezi sıçraması olan hastaların ameliyat edilmemesidir ancak bu durum bazı durumlarda değişmektedir. Bunun için mutlaka göğüs cerrahisi uzmanı hekimin kararı gereklidir. Kayseri’de EBUS’u en çok akciğer kanseri evrelemesi ve sarkoidoz nedeniyle yapmaktayız.

Lenfoma hastalarına da göğüs boşluğunda lenf nodu bulunduğu durumda EBUS sıklıkla uygulanmaktadır. Ancak bu hastalarda alınan biyopsiler lenfomanın tiplendirmesinde yetmeyebileceği için mediastinoskopi dediğimiz yarı kapalı işlem de gerekebilmektedir. Kayseri Şehir Hastanesi’nde lenfoma ön tanılı hastalara EBUS yerine mediastinoskopi daha çok tercih edilmektedir.

Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde ve dışardan göç alan yerlerde verem hastalığı maalesef ki sık gözükmektedir. Verem hastalığının tanısı bazen balgamla bazen bronkoskopi ile bazen cilde yapılan iğnelerle (PPD) konulurken bazen de göğüs boşluğundaki lenf bezlerinden biyopsi alınarak konulur. EBUS ile göğüs boşluğundaki lenf bezlerinden biyopsi aldığımız hastalarda “granülomatöz hastalık” tanısı geldiğinde hemen iki hastalık aklımızda belirir. Tüberküloz yani verem, sarkoidoz yani akciğer romatizması. Bu iki hastalığında tedavisini göğüs hastalıkları uzmanları üstlenir. Kayseri Şehir Hastanesi’nde EBUS’la biyopsiyi göğüs cerrahisi kliniği rutin olarak yapmaktadır. Her hafta pazartesi günleri bu işlemi yapıyoruz. EBUS için uzun randevu vermiyoruz.

EBUS nasıl yapılır?

Akciğer kanseri veya granülomatöz hastalıklar olsun, lenfoma ön tanısıyla olsun tüm EBUS planlanan hastalar için aynı prosedür uygulanır. Genel anestezi altında tamamen uyutularak yapılan EBUS işlemi için gün öncesinden anestezi hekimince muayene ve tetkikler yapılır. İşlem öncesi gece hasta aç bırakılır. Anestezi hekimince hasta uyutulduktan sonra soluk borusundan bu işlem için özelleştirilmiş ultrason cihazı ile girilir ve lenf bezleri bulunarak aletin içerisinden çıkan kendi iğnesi ile lenf bezlerinden biyopsiler alınır.

İşlem genellikle kısa sürmektedir. Anestezi alıp uyuması, işlemin yapılması ve uyandırılması dahil 30-40 dk icinde işlem biter. Kansız bir işlemdir. EBUS’un alternatifi diğer işlemlerde cerrahi iz kalırken EBUS’da yara olmayacağı için iz kalmaz. Damarsal yapılar ultrason kullanıldığı için görülür ve damar yaralanması ihtimali oldukça düşüktür.

EBUS sonucu ne zaman çıkar?

EBUS yapıldıktan sonra henüz hasta uyanmadan tüm patolojiler dikkatlice not edilip hasta barkodu yapıştırılır. Patoloji bölümüne personeller tarafından elden teslim edilir. EBUS’ta hem lenf nodunun içeriği biyopsi olarak alınırken hemde camlara yayılarak yayma olarak alınır. Patoloji tarafından bu yüzden hızlıca değerlendirilir ve diğer işlemlere göre daha hızlı tanı konulur. Kayseri Şehir Hastanesinde EBUS sonuçları ortalama 7-10 gün içerisinde çıkmaktadır. Ancak bazı durumlarda şüphelenilen hastalığa göre özel boyamalar yapıldığında süre uzayabilir.

Sonuç

Sonuç olarak, Kayseri Şehir Hastanesi’nde EBUS göğüs cerrahisi kliniğince sık olarak yapılmaktadır. Göğüs boşluğunda lenf nodları bulunan hastalara klinik endikasyon bulunması dahilinde uzak randevu verilmeden erken dönemde EBUS yapmaktayız. Tanı oranlarımız litaratürle uyumludur. EBUS’un üstünlüklerini özetleyecek olursak;

• Kansız bir işlem olduğu için iz kalmaz.
• Açık yara olmadığı için enfeksiyon ihtimali düşüktür.
• Damar yapıları ultrason ile görüldüğü için damar yaralanması ihtimali düşüktür.
• Diğer alternatifi işlemlere göre daha çok sayıda lenf bezlerine ulaşılır.
• Tanı daha hızlı konulur.
• Son teknolojidir. Tüm dünyada güvenle kullanılmaktadır.
• Kayseri Şehir Hastanesi’nde bu işlem SGK mevcutsa tamamen ücretsiz olarak yapılmaktadır.